Panama là một quốc gia tại trung Mỹ, nằm dọc theo Vành Đai Cà Phê, Panama có khí hậu vô cùng lý tưởng để canh tác giống cây cà phê. Theo số liệu từ USDA hơn 80% cà phê được trồng ở Panama là arabica, trong khi 20% còn lại là robusta.
Mặc dù sản lượng sản xuất cà phê tương đối nhỏ, nhưng chất lượng cà phê mới là thế mạnh của Panama. Đặc biệt, Panama nổi tiếng với việc sản xuất nhiều loại cà phê Gesha có giá trên 800 USD/pound, ngày nay cùng với danh tiếng là nơi sản xuất các giống cà phê quý hiếm và được ưa chuộng, Panama trở thành ứng cử viên cho một loại hình ‘du lịch cà phê’ mới, có khả năng thay đổi cách chúng ta sản xuất, mua, tiêu thụ và nói về cà phê đặc sản trên thế giới, thậm chí là quy mô toàn cầu.
Những người nhập cư châu Âu đã mang giống Gesha đến Panama khi họ định cư ở khu vực này vào cuối thế kỷ 19. Tỉnh Chiriqui là khu vực đầu tiên được những người định cư này trồng cà phê (theo ngôn ngữ của các dân tộc bản địa từng sinh sống ở vùng này thì Chiriqui có nghĩa là thung lũng mặt trăng). Ngày nay, Chiriqui vẫn là một trong những vùng sản xuất cà phê chính ở Panama.
Các đồn điền cà phê ban đầu nằm ở các vùng ven biển, nhưng do độ cao thấp, các trang trại ban đầu bị sâu bệnh hoành hành, và việc canh tác nhanh chóng chuyển sang những nơi cao hơn. Ngày nay, ba vùng cà phê chính là Boquete, Volcán và Renacimiento, cả ba đều nằm ở tỉnh Chiriqui.
[Premium] Blagu cà phê hạt đã rang Gesha Panama
Mặc dù là một nước sản xuất cà phê tương đối nhỏ, nhưng Panama nổi bật về chất lượng vượt trội của loại cà phê đặc sản mà nước này sản xuất. Các khu vực tiểu khí hậu ở các vùng trồng cà phê trên cao nguyên giúp kiểm soát sâu bệnh và tạo ra các môi trường độc đáo, giúp phát huy một cách tốt nhất những điểm mạnh của những giống cà phê Arabica mà những nơi khác không làm được.
Trong số những giống đó, Gesha nổi tiếng nhất với vai trò đưa Panama trở thành ngôi sao trên bản đồ cà phê đặc sản quốc tế. Giống Gesha đầu tiên được thu thập từ những cây mọc hoang ở Ethiopia vào những năm 1930. Năm 1953, Gesha được đưa đến Centro Agronómico Tropical de Investigación y Enseñanza (CATIE). CATIE đã phân phối Gesha, sau đó được gọi là T2722, trên khắp Panama vào những năm 1960. Mặc dù CATIE đã phổ biến rộng rãi hạt giống gesha vào những năm 1960, nhưng hầu hết nông dân không trồng nhiều cây Gesha vì giống cây này rất khó trồng và chăm sóc.
Trên thực tế, những đặc tính của Geisha có một chút nghịch lý. CATIE ban đầu quảng cáo Gesha có khả năng kháng bệnh gỉ sắt trên lá cà phê (CLR), nhưng khi được trồng ở độ cao thấp hơn – những khu vực dễ bị nhiễm CLR nhất – Geisha cho ra loại cà phê có vị rất kém. Và mặc dù Geisha phát triển mạnh ở các cao độ địa lý cao hơn – khoảng 1.700 mét so với mực nước biển – thì giống Gesha này lại phát triển theo một cách rất khó khăn và thất thường. Do tán lá mỏng và cấu trúc rễ nông, Geisha cực kỳ kém hiệu quả và năng suất chỉ bằng một nửa so với giống Catuaí.
Ngay cả khi người nông dân vượt qua tất cả những vấn đề kể trên, thậm chí việc tính toán thời điểm thu hoạch Gesha một cách hợp lý còn khó khăn hơn. Theo một người trồng cà phê thế hệ thứ tư ở Panama, thời gian chín của hạt cà phê Geisha dường như ngắn hơn so với các giống khác và hạt cà phê sẽ không ngon nếu không được sơ chế ngay sau khi thu hoạch.
Còn Tiếp